Naukowcy: Hałas w polskich szkołach uszkadza słuch dzieci
W polskich szkołach znacznie przekroczona jest dawka hałasu bezpieczna dla słuchu i ogólnego zdrowia dzieci - wykazały najnowsze badania naukowców z Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu oraz z Politechniki Gdańskiej.
O wstępnych obserwacjach dokonanych w czasie pilotażowego doświadczenia
poinformowano we wtorek na konferencji prasowej w Warszawie. Poziom
hałasu w polskich szkołach jest w dużym stopniu związany z tym, że ich
korytarze stanowią zupełnie niewytłumione studnie, w których hałas
doskonale się rozprzestrzenia - ocenił prof. Andrzej Czyżewski z
Katedry Systemów Multimedialnych Politechniki Gdańskiej.
Zdaniem naukowca, adaptacja akustyczna budynków szkolnych, polegająca
na wyciszeniu korytarzy, wcale nie musi być kosztowna. Ale dla budżetu
szkół może to być za duży wydatek. Dlatego ważną rolę do odegrania mają
tu samorządy lokalne.
Jak przypomniał prof. Henryk Skarżyński, dyrektor Instytutu Fizjologii
i Patologii Słuchu w Kajetanach koło Warszawy, wcześniejsze badania
przesiewowe prowadzone przez jego zespół w polskich szkołach wykazały,
że ponad 19 proc. pierwszoklasistów i 21,5 proc. uczniów szóstych klas
ma zaburzenia słuchu. U starszych dzieci odnotowano jednak większy -
niż w młodszej grupie - odsetek tzw. centralnych zaburzeń słuchu. Są
one związane ze zmianami na poziomie mózgu i mają charakter trwały.
Zaburzenia te są często następstwem hałasu, na który dzieci są narażone
nie tylko na ulicy, ale też w dyskotekach, w czasie słuchania muzyki z
odtwarzaczy MP3 oraz w szkole. Dlatego specjaliści z Instytutu we
współpracy z naukowcami z Politechniki Gdańskiej zdecydowali się na
pionierskie badania polegające na pomiarach hałasu w polskich szkołach.
W projekcie tym wykorzystano stworzony przez gdańskich badaczy system
monitorowania hałasu, który w ostatnich kilku latach otrzymał liczne
nagrody na krajowych i międzynarodowych targach wynalazczości.
Jednym z jego elementów są bezobsługowe stacje monitorowania hałasu,
które można montować np. przy ruchliwych węzłach komunikacyjnych.
Zebrane przez nie dane są analizowane przy pomocy specjalnego
oprogramowania i mogą być wykorzystane m.in. do tworzenia map rozkładu
hałasu w całym mieście.
Takie stacje zamontowano w dwóch
warszawskich szkołach podstawowych na początku grudnia 2008 r. Uzyskane
do tej pory wyniki są alarmujące. Wynika z nich, że w polskich szkołach
przekroczona jest znacznie bezpieczna dawka hałasu, zwłaszcza na
przerwach" - podkreślił prof. Czyżewski.
Za bezpieczne uważa
się natężenie dźwięków do poziomu 85 dB (decybeli), tymczasem hałas
podczas przerw dochodził w obydwu szkołach do 110 dB.
Opracowany przez gdańskich naukowców system daje też możliwość
oszacowania wpływu hałasu na słuch. Pozwala na to autorska koncepcja
dozymetrii hałasowej, dzięki której naukowcy mogą stworzyć coś na
kształt ucha w komputerze.
Badania przy pomocy tego programu
wykazały, że poziom hałasu, na jaki narażone są dzieci w szkole,
powoduje po godzinie pogorszenie słuchu, które utrzymuje się przez
kolejne 8 godzin. "Innymi słowy, pod wpływem takiego hałasu dzieci
słyszące prawidłowo zachowują się tak, jakby miały centralne zaburzenia
słuchu. Do dziecka nie dociera część informacji przekazywanych przez
nauczyciela, co może pogarszać jego koncentrację uwagi i wydajność
nauki oraz powodować rozdrażnienie" - tłumaczył prof. Skarżyński.
Oczywiście po jednym dniu nic się jeszcze nie stanie, ale często
powtarzający się kontakt z takim hałasem może powodować trwałe
uszkodzenia słuchu - zaznaczył specjalista.
Po zakończeniu
badań naukowcy chcą zaprezentować ich wyniki w ministerstwie edukacji
oraz władzom szkolnym. Jak oceniają, w zmniejszeniu hałasu w polskiej
szkole mogłaby pomóc zmiana organizacji nauki, np. tworzenie mniejszych
klas.
Podczas konferencji naukowcy z Instytutu Fizjologii i
Patologii Słuchu zaprezentowali też swój kolejny nowatorski wynalazek -
system zdalnego dopasowania i kontroli implantu ślimakowego. W 2008
roku zdobył on trzy nagrody podczas 57. Międzynarodowych Targów
Wynalazczości, Badań Naukowych i Nowych Technik INNOVA 2008 w Brukseli.(PAP)
ostatnia zmiana: 2008-12-23