Nowe technologie a kształcenie zawodowe – rekomendacje ekspertów

Podczas konferencji "Kształcenie Zawodowe - diagnoza, wyzwania, inspiracje. Technologia Informacyjna i Komunikacyjna drogą do sukcesu", organizowanej przez Polskie Towarzystwo Informatyczne i firmę Microsoft, swoje rekomendacje dla sektora edukacji zaprezentowali przedstawiciele rządu, władz lokalnych, oświaty i biznesu.

"Kształcenie zawodowe jest w naturalny sposób powiązane z technologiami informacyjno-komunikacyjnymi (TIK) generując potrzebę korzystania z narzędzi informatycznych ułatwiających kształcenie. Strategia rządu w obszarze kształcenia zawodowego na najbliższe lata powinna uwzględniać w większym stopniu TIK w nauczaniu i zarządzaniu szkołą. Należy prowadzić systematyczne szkolenia nauczycieli w zakresie rozwijania umiejętności posługiwania się TIK połączone ze sprawdzaniem uzyskanych kompetencji w postaci certyfikatów ECDL, a w szczególności ECDL e-nauczyciel" - powiedział Marian Noga, Prezes Polskiego Towarzystwa Informatycznego.

Konferencja, która była podzielona na dwa bloki tematyczne, zgromadziła szerokie grono ekspertów i praktyków sektora edukacji. Pierwszą część, zatytułowaną "Diagnoza sytuacji a wizja rozwoju kształcenia zawodowego w kontekście wykorzystania nowych technologii informatycznych w gospodarce opartej na wiedzy" otworzyła Joanna Kluzik-Rostkowska, minister edukacji narodowej, nakreślając główne kierunki działań MEN w zakresie nowoczesnego nauczania.

"Umiejętności cyfrowe są wykorzystywane w różnorodnych zawodach, również tych niszowych. Niestety nie ma obecnie podręczników do nauki tych mniej popularnych profesji. Aby nauczyciele tych zawodów mogli skutecznie przekazywać uczniom tę wiedzę, muszą mieć dostęp do e-podręczników. W nowej perspektywie zarezerwowaliśmy duże pieniądze na budowanie e-zasobów oraz wyposażanie szkół w odpowiednią infrastrukturę z uwzględnieniem szkół zawodowych" - powiedziała Joanna Kluzik-Rostkowska, Minister Edukacji Narodowej.

Wśród rekomendacji podsumowujących pierwszy blok konferencji znalazły się następujące wnioski:

1. Nowe technologie stały się nieodzownym elementem naszej rzeczywistości, również tej zawodowej. Umiejętności cyfrowe są obecnie wymagane nie tylko od absolwentów szkół wyższych, ale również osób, które zdecydowały się na edukację w szkołach zawodowych. Brak tych umiejętności będzie znaczącą przeszkodą w ich rozwoju zawodowym.
2. Bez odpowiedniej infrastruktury, w szczególności jeśli chodzi o szerokopasmowy dostęp do internetu wyposażenie szkół oraz szeroki dostęp do edukacyjnych e-zasobów, nie będziemy w stanie osiągnąć satysfakcjonującego poziomu umiejętności cyfrowych społeczeństwa.
3. Aby nauczyciele byli dla uczniów wiarygodnymi partnerami w nauce, muszą zadbać o systematyczne podnoszenie swoich kompetencji cyfrowych i obcowanie z nowymi technologiami. W codziennej pracy i przekazywaniu wiedzy uczniom każdy nauczyciel powinien korzystać z komputera i najnowszych rozwiązań technologicznych.
4. Praktyczna nauka umiejętności zawodowych powinna zawsze odbywać się u pracodawcy, ponieważ to właśnie oni najlepiej znają wymogi rynku i posiadają odpowiednie narzędzia oraz wiedzę.
5. Aby wprowadzić efektywny system kształcenia dualnego, niezbędne jest menadżerskie zarządzanie procesem kształcenia przy wykorzystaniu technologii.
6. Pracodawcy potrzebują realnych zachęt (finansowych i instytucjonalnych), aby współinwestować edukację zawodową.
7. Należy obniżyć okresu adaptacji absolwentów z 12 miesięcy do 3.

Drugi blok konferencji został poświęcony kształceniu zawodowemu z perspektywy współpracy samorządu, przedsiębiorców i szkół. "Technologia jest nieodzownym elementem kształcenia zawodowego. Microsoft od lat wspiera młodych ludzi, nauczycieli oraz szkoły w rozwijaniu kompetencji informatycznych poprzez szkolenia, warsztaty i udostępnianie darmowego oprogramowania. Tylko w 2014 roku przeznaczyliśmy 297 milionów złotych na transformację polskiej edukacji do chmury. Robimy to po to przede wszystkim dlatego, żeby zwiększyć szanse młodych ludzi na rynku pracy." - podkreśliła Cecylia Szymańska-Ban, dyrektor ds. edukacji w polskim oddziale Microsoft.

Wśród rekomendacji podsumowujących drugi blok konferencji znalazły się następujące wnioski:

1. Konieczne jest zwiększenie liczby godzin szkolenia praktycznego w programie nauczania, w kierunku dualnego nauczania.
2. Szkolenie uczniów powinno być ukierunkowanie na praktykę i kształtowanie rzeczywistego modelu pracy.
3. Kwalifikacje nauczycieli i instruktorów muszą zostać dostosowanie do wymogów kształcenia zawodowego.
4. Należy opracować koncepcję rozwoju zasobów ludzkich ukierunkowaną na rozszerzenie umiejętności praktycznych i teoretycznych o dodatkowe kompetencje miękkie, umiejętności interpersonalne, pracy w grupie, podejmowania decyzji i motywację do działania.
5. Skupianie się na bieżących działaniach w sektorze kształcenia zawodowego powinno zostać zastąpione planowaniem strategicznym.
6. Klastry, strefy ekonomiczne lub izby rzemiosła stanowią platformy, dzięki którym można wypracować wnioski dla administracji na podjęcie działań względem dużych grup przedsiębiorców. Wnioski powinny być przekazywane na bieżąco samorządom i władzom centralnym.
7. Zanim zaczniemy kształcić młodzież w oparciu do system dualny, musimy mieć pewność, że uczniowie otrzymali solidne podstawy z matematyki, fizyki i języków obcych.
8. System egzaminów zawodowych powinien uwzględniać zadania, które pozwalają stwierdzić, czy dany uczeń faktycznie posiada umiejętności wymagane w zawodzie.

Konferencja odbyła się w ramach Światowych Dni Społeczeństwa Informacyjnego. Wydarzeniu patronują Minister Administracji i Cyfryzacji, Andrzej Halicki, Wicepremier i Minister Gospodarki, Janusz Piechociński oraz Minister Edukacji Narodowej, Joanna Kluzik-Rostkowska. Organizatorami wydarzenia są Polskie Towarzystwo Informatyczne oraz Microsoft Polska.